توسعه گردشگری شهری بر اساس ۱۰ استراتژی بینالمللی
گردشگری شهری باید بر پایه ۱۰ محور استراتژیک و استانداردهای جهانی شکل بگیرد
تهران – پایگاه خبری تخصصی سفرنویسان
در نخستین نشست میز گردشگری شهری، آقای هانی رستگاران با اشاره به چالشها و فرصتهای پیشروی گردشگری شهری در ایران، بر لزوم تطبیق برنامهریزیهای داخلی با معیارهای سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) تأکید کرد و گفت:
«در سالهای اخیر، اجرای بسیاری از طرحهای گردشگری شهری با موانعی روبرو بوده است؛ موانعی که عمدتاً ریشه در ساختارهای مدیریت شهری، مقاومت شوراهای شهرسازی و همچنین مخالفت بازاریان داشته است. بسیاری از این طرحها — از جمله پیادهمحور کردن گذرها یا مسدودسازی محورهای ترافیکی — بهدلیل نگرانیهای مرتبط با تأثیرات منفی بر تجارت محلی، با مقاومت مواجه شدهاند.»
اما وی نمونهای از موفقیت در این حوزه را شاهد دانست و افزود:
«با این حال، نمونه موفقی مانند گذر ۱۵ خرداد در تهران وجود دارد که با مدیریت هوشمند حملونقل و همکاری مجموعههای شهری، توانسته است هم فضای گردشگری ایجاد کند و هم تعادل مناسبی بین تجارت و دسترسیپذیری برقرار سازد. این موفقیت نشان میدهد که اگر کلانشهری مانند تهران بتواند چنین طرحهایی را پیادهسازی کند، شهرهای کوچکتر نیز قطعاً قادر به اجرای آنها هستند.»
۱۰ محور استراتژیک گردشگری شهری
آقای رستگاران سپس ده محور کلیدی گردشگری شهری را که بر اساس استانداردهای جهانی و تجربههای میدانی شکل گرفته، شرح داد:
مدیریت مقصد (Destination Management):
ایجاد سیاستهای هماهنگ بین بخش دولتی و خصوصی برای توسعه هدفمند مقاصد گردشگری شهری.پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی:
گردشگری شهری باید نهتنها بهعنوان منبع درآمد، بلکه بهعنوان محرکی برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان و حفظ محیطزیست عمل کند.هوشمندسازی شهرها (Smart Cities):
استفاده از فناوریهای نوین در مدیریت ترافیک، خدمات شهری، اطلاعرسانی و دسترسی گردشگران به جاذبهها.گردشگری شبانه و اقتصاد شهوانی شهری:
رشد چشمگیر بازارچههای شبانه در شهرهایی مانند اصفهان، رشت، کیش و تهران، نشاندهنده پذیرش عمومی این الگو توسط شهروندان است.«شهرهایی مانند سئول و شانگهای در جهان، با فستیوالهای شبانه و برنامههای فرهنگی طولانیمدت، موفق شدهاند تا اقتصاد شبانه را بهعنوان یکی از ستونهای گردشگری شهری تثبیت کنند.»
رویدادگرایی و مگاایونتها:
برگزاری رویدادهای بینالمللی مانند اکسپوی دبی یا نمایشگاههای طولانیمدت (مانند نمایشگاه ۶ ماهه در چین) میتواند شهر را بهعنوان مقصدی جهانی معرفی کند.«ایران نیز با ظرفیتهای فرهنگی و تاریخی فراوان، میتواند اصفهان را بهعنوان «شهر نمایشگاه» یا مشهد را بهعنوان «مقصد مذهبی جهانی» معرفی کند — البته با شرط داشتن تابآوری لازم در زیرساختها.»
مدیریت بحران و تابآوری گردشگری:
متاسفانه بسیاری از شهرهای ایران از مولفههای لازم برای مدیریت بحران — از جمله سیستمهای اطلاعرسانی، تخلیه اضطراری یا برنامهریزی در بحرانهای سلامتی — برخوردار نیستند.الگوی موفق «بابل توریزم» در دوران کرونا:
«سنگاپور با مدل «بابل توریزم» در اوج همهگیری کووید-۱۹، موفق شد بدون وقفه کامل فعالیتهای گردشگری، تنها با جداکردن گردشگران از جامعه محلی، هم بهداشت را حفظ کند و هم شاخصهای گردشگری خود را پایدار نگه دارد.»
سیاستهای پایدار و زیستمحور:
کاهش انتشار کربن، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و توسعه فضاهای سبز از اولویتهای جهانی است.«در حالی که ما با چالش آلودگی هوا در شهرهای بزرگی مانند تهران دستوپنجه نرم میکنیم، شهرهایی مانند کپنهاگ یا مالمو در اروپا بهعنوان «کمکربنترین شهرهای جهان» شناخته میشوند.»
تعامل اجتماعی و فرهنگی گردشگر با جامعه محلی:
«در شهرها — برخلاف روستاها — تعامل گردشگر با ساکنان کمتر است. بنابراین، طراحی فضاهایی که این تعامل را تسهیل کند، از جمله کافههای محلی، کارگاههای فرهنگی یا برنامههای مشارکتی، ضروری است.»
فناوری و مدلهای نوین کسبوکار:
استفاده از اپلیکیشنهای یکپارچه برای رزرو، پرداخت، ناوبری و راهنمای صوتی سهزبانه از دیگر الزامات شهرهای گردشگری مدرن است.
ارزیابی ۱۰۰ شهر و طراحی مسیر ثبت جهانی
در پایان، آقای رستگاران به اقدامات اخیر وزارت میراث فرهنگی اشاره کرد:
«در دو ماه گذشته و با همکاری آقای فاطمی، ما در ۲۰ استان کشور، ۱۰۰ شهر منتخب را شناسایی کردیم که از نظر زیرساختهای فیزیکی، فرهنگی و مدیریتی، ظرفیت ورود به فرآیند ثبت جهانی را دارند.»
وی تأکید کرد که هدف نهایی، ارسال پرونده شهرهای منتخب به سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال آینده است تا ایران بتواند در فهرست شهرهای گردشگری جهانی نیز حضور پررنگی داشته باشد:
«ما به دنبال این نیستیم که شهرهایمان را بهصورت رونوشت از الگوهای خارجی تقلید کنیم، بلکه میخواهیم با حفظ هویت ایرانی-اسلامی، مدلهایی بومی و پایدار ایجاد کنیم که هم برای شهروندان و هم برای گردشگران، تجربهای ماندگار خلق کنند.»
مطالب مرتبط
کاروانسرای ماهیدشت؛ هتلی مدرن در دل تاریخ
کاروانسرای ماهیدشت؛ هتلی مدرن در دل تاریخ کاروانسرای ماهیدشت؛ هتلی مدرن در دل تاریخ کاروانسرا مرمت هتل گردشگری مجله سفرنویسان – مدیرعامل شرکت تو...
بندپی: آمار سفرها باید دقیق و کیفیت خدمات ارتقا یابد
دکتر بندپی، معاون گردشگری، در ستاد سفر بر دقت آمارها و ارتقاء کیفیت خدمات تأکید کرد. ۷۰% سفرهای نوروزی ۱۴۰۴ با خودروی شخصی بود.
ثبت جهانی سه روستای ایرانی؛ پیامی فرهنگی از ایران به جهان
سیدرضا صالحی امیری ثبت جهانی سه روستای کندلوس، شفیع آباد و سهیلی را نقطه عطفی در گردشگری روستایی ایران دانست. به گزارش پایگاه خبری سفرنویسان، این دستا...
دیدگاه ها